Motor yağı, aracınızın motoru için damarlarda dolaşan kan gibidir. Bu yüzden yanlış motor yağı seçimi aşınma, korozyon ve tortu oluşması gibi istenmeyen bazı problemlerin oluşmasına neden olabilecektir. Aracınıza seçeceğiniz uygun motor yağı ile motorunuzda oluşabilecek bu tür problemleri önleyebileceksiniz.

Motor yağınızı ve yağ filtrenizi araç üreticilerinin belirlemiş olduğu değişim aralıkları içinde değiştirmelisiniz. Bu aralıklar yağ üreticileri tarafından değil, araç üreticileri tarafından belirlenmekte olup kilometre veya süre olarak belirtilmektedir. Motor yağı üreticileri bu değişim aralıklarına uygun ve araç üreticilerinin gereksinimlerini fazlasıyla karşılayan motor yağlarını üretip motordan maksimum performans alınmasına yardımcı olur.

Otomobil üreticileri, el kitaplarında, kullanılması gereken yağ özelliklerini ayrıntısıyla belirtmiş durumdadır. Ancak, her zaman bu özelliklerden daha iyi bir motor yağına geçebilir ve motorunuzdan daha da fazla performans elde edebilirsiniz. Aracınız ve sizin için doğru motor yağı seçimi aşağıdakilere bağlıdır: Otomobilin türü - yüksek performanslı bir otomobil daha yüksek performanslı bir yağa ihtiyaç duyar. Otomobilin yaşı - yeni nesil motorlardan beklentiler çok fazladır: Yakıt verimliliği, çevreye duyarlılık ve yüksek koruma. Yeni nesil yağlar, bu beklentilere ayak uydurmak için geliştirilmiştir. Sürüş koşullarınız - Örneğin yoğun dur kalk trafiği, motor aşınmasını önlemek için daha yüksek performanslı yağlar gerektirir.

Ham petrolün destile edilmesiyle elde edilen dip ürünün yeniden rafinasyonu ile elde edilen baz yağların içerisine gerekli katık paketlerinin eklenmesi suretiyle üretilir. Fiyatları genelde daha ucuzdur ve ortalama bir performans sunarlar.

Laboratuvar koşullarında çeşitli kimyasal işlemlerle elde edilen sentetik baz yağların içerisine gerekli katık paketlerinin eklenmesi suretiyle üretilir. Sentetik yağların hammaddesi olan sentetik baz yağ, ileri teknoloji ile yoğun işlemlerden geçerek üretildiği için maliyeti yüksektir. Ancak hem daha iyi performans hem daha uzun süreli kullanım sağlarlar. Termal dayanıklılıkları fazladır. Yağlama görevlerini daha uzun süreler yerine getirip, daha yüksek ve daha düşük sıcaklıklar ile yüksek basınca ve zorlanmaya karşı daha dayanıklıdırlar.

Tek mevsim yağlar hava sıcaklıklarının daimi olarak sabit olduğu durumlara uygundur, dolayısı ile bu tür yağlar hem yaz, hem kış kullanımına uygun değildir (Ör: 15W-40 değil de sadece 20W). Dört mevsim yağlar ise yapı olarak değişken hava koşullarında hizmet etme özelliğine sahip olduklarından hem yaz sıcağında, hem de kışın soğuğunda kullanılabilirler. Kalın bir yağ soğuk hava koşullarında jelleşecek ve görevini tam olarak yerine getiremeyecektir. İnce bir yağ ise soğukta rahat akacak, ancak yüksek sıcaklıklarda motor ile silindir arasındaki film tabakası incelecek, ya da kopacaktır. Tek mevsim yağların bu dezavantajları üzerine, ince bazlı bir tek viskozite yağa çeşitli polimerler eklenmek suretiyle dört mevsim yağlar üretilmiştir. Eklenen bu polimerler sayesinde bu yağlar kışın soğuğunda yada ilk çalıştırma esnasında görev yapabilecek kadar ince, yaz sıcağında güvenebileceğiniz kadar da kalındırlar. Viskozite açısından 0W/30, 5W/30 gibi yağlar ile 15W/40, 20W/50 yağların farkları nelerdir? Yağın viskozitesinin uygunluğu kullanım yerine göre değişir. Motorun devri ve teknolojisine göre 0W/30 gibi çok ince bir yağ kullanılarak rahatça motorda yağın dolaşması ve her noktayı yağlaması gerekmektedir. 15W/40, 20W/50 gibi yağlar viskozitesi yüksek olduğundan daha düşük devirli motor teknolojisinin olduğu sıcak iklimlerde kullanılır. Günümüzde uzun ömürlü motor yağlarından 0W/30, 5W/30, 10W/40 gibi sentetik yağlar 15W40, 20W/50 gibi mineral yağlara göre çok daha fazla uzun ömürlüdür.

Performans sınıfını, ambalajların arka yüzünde yer alan etiket üzerindeki SAE, API ve ACEA değerlerinden anlayabilirsiniz.

SAE sınıflandırması diğerlerinden farklı olarak yağı düşük ve yüksek ısılardaki viskozitesine göre sınıflandırır, dolayısıyla bir miktar daha ayrıntılı olduğu söylenilebilir. SAE sınıflandırmasında derece W harfi ile ayrılan iki rakamdan oluşur. W, winter yani kış anlamındadır ve yağın düşük sıcaklıktaki viskozitesini gösterir. Örneğin 15W-40taki 15W gibi. Bu, aynı zamanda yağın baz viskozitesidir, yani polimer eklenmeden önceki asıl viskozitesi. Bu rakam ne kadar düşük olursa yağ o kadar ince olacağından, bu bize aynı zamanda yağın düşük ısılarda ne kadar akıcı olacağını ve motorun ne kadar kolaylıkla çalışacağını da gösterir. İkinci rakam yağın yüksek ısı viskozitesini verir. 15W-40taki 40 gibi. Bu rakam ne kadar yüksekse, yağ sıcakken o kadar viskoziteli, yani kalın demektir.

Sınıflandırma iki harf ile yapılır. İlk harf yağın benzinli (S) veya dizel (C) motorlardan hangisine uygun olduğunu, ikinci harf ise yağın aynı gruptaki performans değerini gösterir. Performans sınıflaması her iki grupta da A en düşük olmak üzere benzinli motorlar için A-N+ arası, dizel motorlar için ise C-K arası yapılır.

ACEA, 01.01.1996’dan beri resmi olarak CCMC yerine geçmiştir. Bu organizasyon Avrupa spesifikasyonlarına göre motor yağlarının kalitesini tanımlamaktadır. ACEA sınıflandırmaları benzinli taşıt araçları için A1, A2, A3 A5 kısaltmalarını kullanmaktadır. B1, B2, B3, B4, B5 kısaltmaları dizel motorlar için kullanılır. Euro 4 standardı ya da daha üstü için, egzoz gazı son işlemli (yani is parçacığı filtresi) benzinle veya dizel motorla çalışan taşıt araçları için Düşük SAPS veya Orta SAPS adlı yağlar bulunmaktadır. Bu yağlar ayrıca C1, C2, C3 veya C4 tanıtma kodlarını taşırlar. E2, E3, E4, E5, E6, E7, E9 kısaltmaları, ticari araçlardaki ve iş makinelerindeki dizel motorlar için geçerlidir. Ek sayı performans kriterini göstermektedir.

Yağın rengi, distile edilen ham petrolün tipi, kullanılan baz yağlar ve katık paketlerinin içeriklerine göre değişiklik gösterebilir. Motor yağının kirli, yahut koyu renkli olması motordaki olası problemlerin habercisi değildir. Motor yağının bünyesinde bulunan dağıtıcı ve deterjan katıkları metal yüzeylere yapışmış olan tortuları söküp alarak metal yüzeyin zarar görmemesini sağlar ve bu tortuları dağıtarak yağın bünyesine hapseder. Bu olay aksine iyi bir işarettir. Kirli yağ, yağın görevini yerine getirdiğinin kanıtıdır.

Yağ eksilmesinin ana nedeni motorun teknolojisiyle ilgilidir. Yeni teknolojiyle metaller arası boşluklar en aza indirilerek (motor toleranslarının daralması), motorun daha kompakt olması ve daha fazla performans göstermesi sağlanmaktadır. Bunun sonucunda da yağın eksilmesi meydana gelir. Diğer nedenler de araç tanıtım kitaplarında önerilen performans ve viskozite değerlerine uygun yağ seçilmemesi, motorun sürekli yüksek devirlerde kullanılması ve motorun belli bir km.’yi doldurmuş olması örnek olarak gösterilebilir.

Çok soğuk havalarda kalınlaşan yağ ilk çalışma anında motorun içinde rahat dolaşamaz ve aracın zor çalışmasına neden olur. Bu nedenle özellikle soğuk havalarda düşük viskoziteli, tam sentetik yağların kullanılması tavsiye edilir.

Motor yağının bozuk olup olmadığını anlayabilmek için elle veya gözle inceleme yapmak yerine, yağın laboratuvar koşullarında fiziksel ve kimyasal olarak analizinin yapılması gerekmektedir.